Bestorto
Bistorta officinalis
Polygonaceae
Autre noum : Couloubrino.
Noms en français : Bistorte, Serpentaire.
Descripcioun :La bestorto es uno planto coumuno de prado de mountagno mounte pòu curbi de vàstis estendudo. Fai de lònguis enflourejado (grapo) roso (raramen blanco). Li fueio remounton un pau sus lou pecou emé d'alo de 2 à 4 cm de larg.
Usanço :Li fueio soun manjadisso cruso (li jòuini) e cuecho. Es un bon liume adouba dins mant'un relarg d'ùni biais. Lou rizoumo se manjo en Russìo e en Alaska (cue dins plusiour aigo). La bestorto es uno planto di proun vertuouso : vulneràri (garri li plago), anti-enflamativo, anti-bateriano, emoustatico, astingènto, analgesico, sedativo e mai enca.
Port : Grando erbo
Taio : 20 à 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Bistorta
Famiho : Polygonaceae
Ordre : Caryophyllales
Coulour de la flour :
Roso
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 30 à 90 cm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Jun à óutoubre
Liò : Prado
Estànci : Mountagnard à Subaupen
Couroulougi : Bourealo
Ref. sc. : Bistorta officinalis Delarbre, 1800
(= Polygonum bistorta L., 1753 )
Argeiroulié
Crataegus azarolus
Rosaceae
Àutri noum : Argeroulié, Poumetié.
Nom en français : Azarolier.
Descripcioun :L'argeiroulié èro proun planta à passa tèms proche dis oustau. Aro se n'en vèi d'eici, d'eila en ribo de champ e dins lis anciàni sebisso. Es un aubret un pau mai fort que l'acinié amé d'espinasso ; li ramo soun mens sarrado mai pus espesso. Flouris à la debuto de la primo e douno de fru roujo à l'autouno que ié dison lis argeirolo vo poumeleto.
Usanço :"Qu vau d'argeirolo ?", èro la crido di marchand à Marsiho, coume lou raporto F. Mistral dins lou TdF. Aquéstis argeirolo an un goust que sèmblo un pau lou de la poumo e èron bèn mai manjado à passa tèms qu'à l'ouro d'aro. Es un fru de descurbi tourna-mai. Li fru e li fueio an li mémi prouprieta que l'acinié, estènt riche en anti-óussidant.
Port : Aubret
Taio : 1 à 6 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Faneroufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Crataegus
Famiho : Rosaceae
Ordre : Rosales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 10 à 15 mm
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 400 m
Aparado : Noun
Abriéu à mai
Liò : Sebisso
- Ribo de champ
- Escoumbre e proche dis oustau
Estànci : Termoumediterran à Mesoumediterran
Couroulougi : Óurigino eurimediterrano-Èst
Ref. sc. : Crataegus azarolus L., 1743